Gontowiec Podróżny BLOG

Leżący na pograniczu Hiszpanii i Francji Kraj Basków jest regionem zapadającym w pamięć nie tylko z powodu wyjątkowości krajobrazu, ale głównie z uwagi na odrębność etniczną. Po hiszpańsku Kraj Basków to País Vasco (Comunidad Autónoma Vasca), po francusku Pays basque français (Pays basque nord), a po baskijsku – Euskal Herria lub po prostu Euskadi (część francuska określana jest jako Ipar Euskal Herria albo Ipparaldea). Sami Baskowie nazywają siebie Euskaldunami i mówią po euskarsku (baskijsku).

Jak skomplikowany jest to język, przekonaliśmy się sami, bo żadnego z baskijskich słów pojawiających się na znakach drogowych lub szyldach nie potrafiliśmy skojarzyć właściwie. Ale skoro dzień dobry to egun on, dobranoc brzmi jak nazwa afrykańskiego kraju (gabon), a zwykłe nie to ez (tak = bai), to chyba nie tylko nam zdarzają się tutaj językowe pomyłki. Język baskijski nie jest spokrewniony z żadnym indoeuropejskim, a na dodatek występuje w nim kilka dialektów. Próba odgadnięcia znaczenia poszczególnych słów może być niezłą zabawą.

Kilka lat temu odwiedziliśmy przelotem francuską część Baskonii, w tym roku spędziliśmy zdecydowanie więcej czasu w dużo większej części hiszpańskiej, ale ciągle czujemy niedosyt. Turystów jest tu zdecydowanie mniej niż w Katalonii albo Andaluzji, a ciekawych miejsc do zobaczenia mnóstwo. Nie byliśmy jeszcze w obecnej oficjalnej stolicy regionu (Vitoria), odwiedziliśmy za to Gernikę – pierwszą i najstarszą stolicę Kraju Basków.

Guernica – po baskijsku Gernika. Dźwięk tego słowa zawsze wywoływał z mojej pamięci wstrząsający obraz Picassa, upamiętniający bombardowanie miasta w 1937 r. Po wizycie w tym miasteczku sporo się zmieniło. Oczy wyobraźni (oczywiście moje) widzą najpierw salę obrad baskijskiego parlamentu, a potem młody dąb. Młody, ale bardzo ważny, bo to nie jest zwykłe drzewo, tylko potomek Gernikako Arbola, Dębu z Gerniki, pod którym zbierała się starszyzna wyższych warstw Kraju Basków. Zarówno on jak i stojący obok Dom Zgromadzeń (Casa de Juntas) są najważniejszymi symbolami narodu baskijskiego. Nadal są miejscem spotkań przedstawicieli wszystkich terytoriów Kraju Basków, zjednoczonych ponad granicami politycznymi tą samą tradycją kulturową i etnograficzną.

Do dziś każdy lehendakari (szef baskijskiego rządu) składa pod Gernikako Arbola przysięgę: „Stojąc na baskijskiej ziemi, pod Drzewem z Gerniki, przed Wami, przedstawicielami społeczności baskijskiej, wspominając przodków, z szacunku dla prawa obiecuję wiernie wypełniać moją funkcję lehendakari”. Pierwszy zapis o tym zwyczaju pochodzi z XIV wieku. Przestrzegały do kolejne pokolenia hiszpańskich królów i baskijskich przywódców. Młody dąb, którego bujną koronę podziwialiśmy, jest już czwartym z kolei.

W klasycystycznym budynku Zgromadzenia Ogólnego, który najpierw wydał się nam kościołem i weszliśmy do niego tylko dlatego, że był otwarty, urządzono małe muzeum (wstęp wolny). Największe wrażenie zrobiły na nas Sala Zgromadzeń i Sala Witrażowa. Pierwszą ozdobiono portretami baskijskich przywódców oraz malowidłami przedstawiającymi historyczne spotkania pod dębem. Druga – zaprojektowana jako patio – od 1964 r. jest salą muzealną opowiadającą o historii Kraju Basków. Można tam zobaczyć m.in.: wydrążone srebrne karty do głosowania z XVII wieku; krzyż używany obecnie podczas zaprzysięgania lehendakari i gitarę należącą do autora baskijskiego hymnu „Gernikako Arbola” José María de Iparraguirre Balerdiego. Nakrywający salę ogromny witraż, przedstawiający drzewo (Gernikako Arbola) i najważniejsze zabytki różnych biskajskich miast, powstał w 1985 r.

Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny


Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć

Dodaj komentarz:

Milion dla filharmonii

W środę 6 grudnia 2023 r. marszałek Marcin Jabłoński spotkał się z dyrektor Filharmonii Gorzowskiej Joanną Pisarewicz. W projekt budżetu Samorządu ... <czytaj dalej>

Oprogramowanie Lubuskie trzeba zaktualizować

- Oprogramowanie Lubuskie trzeba zaktualizować - powiedział podczas spotkania lubuskich samorządowców w Paradyżu - Gościkowie prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki. 7 grudnia ... <czytaj dalej>

Coraz bliżej święta

Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest głównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko świąt”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ... <czytaj dalej>

Chcą nowego porozumienia paradyskiego

Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i współorganizatorem ... <czytaj dalej>

«	grudzień 2023					»
P	W	Ś	C	P	S	N
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30	31

Wierzą, że tym razem się uda

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Niekoniecznie. Teraz jest jednak miastem wojewódzkim. Jeżeli Zielona Góra chce dalej czerpać profity z urzędu marszałkowskiego, musi się jakoś <czytaj dalej>

Nie mam nic przeciwko likwidacji sztucznego woj.lubuskiego - Gorzów lepiej będzie się miał we współpracy ze Szczecinem. <czytaj dalej>

Może warto postraszyć rozpadem województwa. To od razu postawiłoby do pionu przyjaciół z południa. <czytaj dalej>

Dziękuję za recenzję.Trzeba to obejrzeć. <czytaj dalej>

Nazwa jest wtórna. Najpierw co z upadkiem tego miasta, nawet jak zmienimy nazwę na Nowy Jork to gadaniem niczego dalej nic się nie poprawi. Ślep <czytaj dalej>