Gontowiec Podróżny BLOG

30 marca. Mimo że ostatnio sypnęło śniegiem, na polach ruch wielki. Obserwowaliśmy go podczas naszej wyprawy sprzed kilku dni do miejscowości Warta. Pokonaliśmy lekkim zygzakiem prawie tysiąc kilometrów (licząc w obie strony), wszędzie uwijają się skrzętnie traktory i inne specjalistyczne maszyny. Rolnicy wiedzą dobrze, że „W marcu, kto siać nie zaczyna, biednyć to gospodarzyna” albo inaczej: „W marcu, kto siać nie zaczyna, dobra swego zapomina, spiesz więc w pole, by po trochu, rzucić w ziemię owsa, grochu”.

Z grochem to w ogóle ciekawa sprawa, bowiem poświęcono mu niemało przysłów i obrzędów. Symbolem odrzucenia zalotów była niegdyś nie tylko czarna polewka, ale również wieniec z suchego grochu. Na Pałukach obrzucano grochem pannę młodą (tylko). Miało to jej zagwarantować cierpliwe znoszenie trudów stanu małżeńskiego. Natomiast podkarpacka legenda opowiada, jak to Matka Boska rozpłakała się szczerze nad ludźmi doświadczającymi klęski nieurodzaju. Jej łzy zamieniły się w groch, nie pozwalając im umrzeć śmiercią głodową, a ziarna grochu od tej pory nazywane były łzami Matki Boskiej.

Z całą pewnością roślina zajmowała ważne miejsce w dawnym menu i koniecznie należało wysiewać ją w marcu, bo „Kto sieje groch w marcu, gotuje go w garncu, a kto sieje w maju, ten gotuje w jaju” („Każdy gospodarz zasiewa pierwszy groch na marca, aby też próżnego nie miał na ognisku garnca”). „Grochowy rok – dobry rok”. Razem z kapustą świadczył o dobrobycie: „Kiedy jest tylko groch w chałupie, a kapusta w kłodzie, to bieda nie dobodzie, boć kapusta to nasza gospodyni, a groch to gospodarz”.

Zwracano też baczną uwagę na tzw. okoliczności siewu. I tak:
- groch można było siać tylko w dni, w których nazwie nie występowała głoska r, od której rozpoczyna się słowo robak (wtorek, środa i czwartek odpadały więc w przedbiegach),
- podczas siewu absolutnie nie wolno było puszczać bąków, bo i wtedy groch zarobaczywieje,
- obowiązywał zakaz gotowania i spożywania grochu na dobę przed siewem (także jako działanie antyrobakowe),
- nie siano go też podczas nowiu; zgodnie z wierzeniami taki groch nigdy nie dojrzewa, odnawiając kwitnienie podczas kolejnego nowiu, i kolejnego, i kolejnego…
- dobrze było zasiewać, gdy wiatr wiał od „miękkiej strony” (od południa albo od zachodu); dzięki temu łatwiej go było potem gotować (w jednej, a nie w trzech wodach).

Wśród grochowych ciekawostek są jeszcze takie, które wskazują na jego zastosowanie w medycynie ludowej. W dawnych zielnikach wychwalano wodę grochową jako środek na wszelkie zakłucia, grochowa polewka pita na czczo była środkiem na zaparcia, a grochowa mąka (często w połączeniu z bobową) służyła jako okład na tzw. krwawankę (hemoroidy). Tak więc, kto żyw „Ruszaj w marcu w pole, by po trochu rzucić w ziemię owsa, grochu”.

Wszystkich, którzy lubią świętować informuję, że dziś obchodzimy Dzień Spacerów Po Parku i Dzień Ołówka, a w rocznicę sprzedania przez Rosję Alaski (30.03.1867) obchodzimy Dzień Pośrednika w Obrocie Nieruchomościami i tu warto wspomnieć, że pośrednikiem w tej transakcji z ramienia Ameryki był Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski, cioteczny brat Fryderyka Chopina, uczestnik wojny secesyjnej i generał wojsk Unii.

Ponieważ nie mamy w domowym archiwum zdjęć z Alaski i na pewno drogi nas już tam nie zaprowadzą, dzisiejsza fotografia dokumentuje inną rocznicę. 30.03.1853 r. w oknie wystawowym lwowskiej apteki „Pod Złotą Gwiazdą” zapłonęła pierwsza lampa naftowa, skonstruowana przez farmaceutę Ignacego Łukasiewicza i blacharza Adama Bratkowskiego. Z pewnością wyglądała o wiele skromniej od tych, które pokazuję. To i tak zaledwie niewielki fragment kolekcji, którą można podziwiać w Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce.


Wśród poważnych świąt mamy natomiast Ogólnopolski Dzień Świadomości Kleszczowego Zapalenia Mózgu i Światowy Dzień Choroby Afektywnej Dwubiegunowej.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Coraz bliżej święta

Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest głównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko świąt”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ... <czytaj dalej>

Chcą nowego porozumienia paradyskiego

Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i współorganizatorem ... <czytaj dalej>

Uzasadnienie inicjatywy obywatelskiej

Publikujemy UZASADNIENIE INICJATYWY OBYWATELSKIEJ na rzecz skrócenia urzędowej nazwy miasta Gorzów Wielkopolski i przywrócenia jej historycznego polskiego brzmienia – GORZÓW. WSTĘP tylko ... <czytaj dalej>

Petycja

Szanowny Panie Prezydencie, powstała petycja dotycząca likwidacji podziemnego przejścia dla pieszych przez ulicę Piłsudskiego. Ja chciałabym się przyłączyć do tej inicjatywy, ... <czytaj dalej>

«	grudzień 2023					»
P	W	Ś	C	P	S	N
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30	31

Wierzą, że tym razem się uda

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Nazwa jest wtórna. Najpierw co z upadkiem tego miasta, nawet jak zmienimy nazwę na Nowy Jork to gadaniem niczego dalej nic się nie poprawi. Ślep <czytaj dalej>

Brawo --- Krystina z Jenina ! <czytaj dalej>

):-)
Zmp <czytaj dalej>

Dobrze byłoby, urzędnicy miejscy, płacący naszą kasą, abyście przyjrzeli się dokładnie pracom na Dworcowej. Terminy gonią, piachu nie sypano <czytaj dalej>

Oba miasta stracą na kasacji województwa. Jedyny myk jest taki, że Gorzów straci dużo mniej niz Zielona Góra, bo duzo mniej z tego województwa <czytaj dalej>