Gontowiec Podróżny BLOG

27 marca to przede wszystkim święto ludzi teatru, upamiętniające rocznicę otwarcia Teatru Narodów w Paryżu (27.03.1957). Ponieważ z przysłowiami o teatrze jest tak sobie, postanowiłam wyszperać trochę związanych z nim związków frazeologicznych:

• artystka/ artysta ze spalonego teatru,
• deski teatralne,
• dziać się za kulisami (kulisą nazywano element teatralnej dekoracji w formie ścianki lub kotary; zawsze umieszczano je po obu stronach sceny; dziś określamy tak wszelkie sprawy, których szczegóły utajniono),
• grać od kulisy do kulisy (zbyt swobodnie odgrywać rolę, nadużywać gestów),
• odegrać komedię,
• robić komuś sceny,
• sceniczny szept (jak wiadomo musi być głośniejszy od szeptu bibliotecznego, wyraźny i słyszany też przez osoby znajdujące się daleko od mówiącego, ale zdecydowanie cichszy od spokojnej mowy),
• teatr działań wojennych,
• toczyć rozmowy w kuluarach (kuluarem nazywano boczne pomieszczenie, służące do nieoficjalnych rozmów, spotkań bądź odpoczynku w przerwach; dziś mówimy tak o wszelkich sprawach załatwianych i omawianych nieoficjalnie),
• wejść na afisz,
• wejść w czyjąś rolę,
• zrzucić maskę,
• zgrywać się jak stary aktor.

Okazuje się, że „artysta ze spalonego teatru” nie zawsze określa kogoś, kto nie odnosi sukcesów. Życiorys jednego z najwybitniejszych artystów polskiej sceny Aleksandra Zelwerowicza pokazuje, że czasami trzeba traktować to dosłownie. Zelwerowiczowi przydarzyły się w trakcie kariery aż trzy pożary. Pierwszy w 1908 r., kiedy spłonął gmach łódzkiego teatru Victoria, drugi w 1911 r. gdy z kolejnego teatru, któremu dyrektorował (Teatr Polski ) również pozostały zgliszcza, a trzeci w 1920 r. Wtedy zniknął z powierzchni ziemi Teatr Wielki Sellina w Łodzi. Na szczęście, Zelwerowicz nie zniechęcił się. Zagrał w swoim życiu ponad 900 ról i wyreżyserował kilkaset spektakli.

Frazeologizmy teatralne warto podsumować zdaniem z poradnika językowego „Polski bez błędów”, w którym autorki (Magdalena Tytuła i Marta Łosiak) zauważają, że choć o kuluarach powinno się mówić wyłącznie w kontekście budynku, to „akurat w teatrze można prowadzić i rozmowy kuluarowe, i rozmowy zakulisowe, jednak w sejmie pozostają tylko kuluary, a na scenie politycznej – wyłącznie kulisy”.

W kalendarzu kulinarnym figuruje dziś Dzień Hiszpańskiej Paelli i Międzynarodowy Dzień Sera. Z paellą zetknęłam się wiele lat temu w Barcelonie i była to moja pierwsza styczność z taką różnorodnością owoców morza (bo tę wersję wybraliśmy). Podchodziłam do potrawy z… wielką ostrożnością i do dziś pamiętam jej wygląd oraz wyjątkowy smak. Nie były to niestety czasy powszechnego używania smartfonów, tylko wyliczonych klatek na kliszy analogowego aparatu, więc zamiast zdjęcia potrawy, mam obraz zapisany w pamięci.

Sery znam od najwcześniejszego dzieciństwa (mama robiła przepyszny ze zsiadłego mleka i w dodatku pozostawała nie mniej pyszna serwatka), ciągle jednak odkrywam nowe serowe smaki i pewnie życia mi nie starczy na poznanie wszystkich, bo na świecie można się doliczyć ponad czterech tysięcy gatunków (tylko w naszym kraju produkuje się ich około 90). Na fotografii serowy zawrót głowy prosto z holenderskiego miasta Gouda. Kupowanie w tym sklepie wcale łatwe nie było, bo nie od dziś wiadomo, że nadmiar czegokolwiek wyboru nie ułatwia. W podjęciu decyzji nie pomogła nawet degustacja produktów, niemniej do domu przyjechały z nami różnokolorowe kawałki serów o niezrównanym smaku i aromacie.


Garść serowych ciekawostek:

• Najdroższym serem świata jest produkowany tylko w jedynym miejscu ser pula (magareći sir). Miejsce to znajduje się w Serbii, a pula jest serem wytwarzanym z mleka oślego z niewielkim dodatkiem mleka koziego. Dekadę temu krążyła po sieci informacja, że całą jego roczną produkcję wykupił do swoich restauracji słynny tenisista Novak Djoković. Cena za 1 kg przekracza 1.000 euro.
• Drugie miejsce wśród najdroższych serów zajmuje Caciocavallo Podolico – lokalny produkt z południa Włoch nazywany też serem końskim wcale nie z powodu mleka używanego do jego wyrobu, tylko z racji specyficznego sposobu dojrzewania w jukach powieszonych okrakiem na drewnianym koniu. Ma charakterystyczny kształt gruszki i jest produkowany z mleka rzadkiej odmiany krów.
• Odrobinę tańsze, ale ciągle zawrotnie drogie są: ser White Stilton Gold wytwarzany tylko w trzech angielskich hrabstwach (700 euro/kg), Elch ze Szwecji (500 euro/kg), Wyke Farms Cheddar z hrabstwa Somerset w Anglii (około 300 euro/kg) i Bitto Storico z Lombardii (250 euro/kg). Ten ostatni wytwarza się na wysokości 1.500 m n.p.m. w specjalnych kadziach w kształcie dzwonu. Surowcem jest mleko krowie i kozie, a kozy są przedstawicielkami autochtonicznej i zagrożonej wyginięciem rasy. Ser bitto jest jedynym serem na świecie mogącym dojrzewać nawet 10 lat.
• Najbardziej unikalny i również nietani jest szwedzki ser z mleka klępy (samicy łosia) produkowany przez tylko jedno tylko gospodarstwo na świecie o nazwie Älgens Hus (Dom Łosiów). Klępę można doić jedynie trzy razy w roku, uzyskując za jednym razem od kilku milimetrów do kilku litrów mleka.
• Najstarsze, chyba nie tylko europejskie ślady produkcji sera, odnaleziono na Kujawach. Pochodzą z fragmentów perforowanej ceramiki liczącej sobie około 7.700 lat.

Co najmniej w 20 miejscowościach w Europie i Kanadzie z serowej serwatki wytwarzany jest… prąd (!). Brzmi niewiarygodnie? A jednak to prawda. Będąca odpadem produkcyjnym serwatka trafia tam do biogazowni, gdzie poddawana jest działaniu odpowiednich bakterii, w rezultacie czego uwalnia się metan. Napędzany nim agregat produkuje energię wystarczającą dla zaspokojenia potrzeb miejscowości liczącej 1500 mieszkańców.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Milion dla filharmonii

W środę 6 grudnia 2023 r. marszałek Marcin Jabłoński spotkał się z dyrektor Filharmonii Gorzowskiej Joanną Pisarewicz. W projekt budżetu Samorządu ... <czytaj dalej>

Oprogramowanie Lubuskie trzeba zaktualizować

- Oprogramowanie Lubuskie trzeba zaktualizować - powiedział podczas spotkania lubuskich samorządowców w Paradyżu - Gościkowie prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki. 7 grudnia ... <czytaj dalej>

Coraz bliżej święta

Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest głównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko świąt”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ... <czytaj dalej>

Chcą nowego porozumienia paradyskiego

Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i współorganizatorem ... <czytaj dalej>

«	grudzień 2023					»
P	W	Ś	C	P	S	N
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30	31

Wierzą, że tym razem się uda

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Niekoniecznie. Teraz jest jednak miastem wojewódzkim. Jeżeli Zielona Góra chce dalej czerpać profity z urzędu marszałkowskiego, musi się jakoś <czytaj dalej>

Nie mam nic przeciwko likwidacji sztucznego woj.lubuskiego - Gorzów lepiej będzie się miał we współpracy ze Szczecinem. <czytaj dalej>

Może warto postraszyć rozpadem województwa. To od razu postawiłoby do pionu przyjaciół z południa. <czytaj dalej>

Dziękuję za recenzję.Trzeba to obejrzeć. <czytaj dalej>

Nazwa jest wtórna. Najpierw co z upadkiem tego miasta, nawet jak zmienimy nazwę na Nowy Jork to gadaniem niczego dalej nic się nie poprawi. Ślep <czytaj dalej>