Gontowiec Podróżny BLOG

24 lutego to DzieÅ„ Niespodziewanego CaÅ‚usa, a jako że mamy też pierwszy piÄ…tek po Åšrodzie Popielcowej, warto wspomnieć o obchodzonym dawniej w Wielkiej Brytanii CaÅ‚uÅ›nym PiÄ…tku. Znany byÅ‚ już w Å›redniowieczu i praktykowany do poczÄ…tków XX wieku. ChÅ‚opcom wolno byÅ‚o bezkarnie caÅ‚ować dziewczÄ™ta, a dziewczÄ™ta nie mogÅ‚y siÄ™ wzbraniać. WÅ‚aÅ›ciwie to mogÅ‚y, tylko wtedy czekaÅ‚o je szczypanie w poÅ›ladki. Każdy z angielskich regionów miaÅ‚ wÅ‚asne, zwiÄ…zane z CaÅ‚uÅ›nym PiÄ…tkiem tradycje, ale to już przeszÅ‚ość.

O caÅ‚usie znalazÅ‚am tylko jedno przysÅ‚owie, które na upartego można uznać za przyjemny przepis na dietÄ™ odchudzajÄ…cÄ… („Nie utyjesz samemi caÅ‚usami”), o caÅ‚owaniu natomiast porzekadeÅ‚ jest kilka:
- „Kiedy ciÄ™ pocaÅ‚ujÄ™, trzy dni w gÄ™bie cukier czujÄ™” wyszÅ‚o spod pióra Jana Kochanowskiego i jak wiele innych cytatów z „PieÅ›ni Å›wiÄ™tojaÅ„skiej o Sobótce”, weszÅ‚o do kanonu przysÅ‚ów polskich,
- „CaÅ‚uj, nie caÅ‚uj, a podkomorzym (deputatem) nie bÄ™dziesz”, co Adalberg tÅ‚umaczy „rób co chcesz, nie wskórasz, nie ubÅ‚agasz”,
- „Nie daj Boże caÅ‚ować, dopÄ™dzajÄ…c” tÅ‚umaczone jest w taki sposób: „życzliwość, przyjaźń, miÅ‚ość bez wzajemnoÅ›ci, przymuszone – przykre sÄ…”,
- „Nie ten szanuje, co caÅ‚uje; ale ten, co w zgodzie żyje”,
- „PocaÅ‚uj miÄ™ w rÄ™kÄ™, dam ci na sukienkÄ™”.

DziÅ› mamy też pierwszy piÄ…tek Wielkiego Postu, do którego przypisano w kalendarzach kulinarnych DzieÅ„ Sosu Tatarskiego, bowiem ma siÄ™ on Å›wietnie komponować z rybami. Zgodnie z tradycjÄ… (katolickÄ…) ryby sÄ… pokarmem postnym i mogÄ… być spożywane w tzw. dni „wstrzemięźliwoÅ›ci od spożywania miÄ™sa” (Kodeks Prawa Kanonicznego, Rozdz. II, Kan. 251).

Pod datÄ… 24.02.1243 r. w „KsiÄ™gach henrykowskich” zanotowano, iż BolesÅ‚aw II Rogatka „zwoÅ‚awszy na dzieÅ„ Å›w. Macieja wielu rycerzy do Löwenbergu, rozkazaÅ‚ urzÄ…dzić turniej”. Löwenberg to dziÅ› Lwówek ÅšlÄ…ski, a ów turniej byÅ‚ pierwszym na ziemiach polskich wzmiankowanym w źródÅ‚ach turniejem rycerskim (za sprzedanie Ziemi Lubuskiej Brandenburczykom, nie darzÄ™ Rogatki specjalnÄ… sympatiÄ…).

ZaintrygowaÅ‚o mnie, że wÅ›ród wspominanych dziÅ› Å›wiÄ™tych nie ma Macieja, o którym mowa w historycznym wpisie sprzed ponad siedmiuset lat. PoszperaÅ‚am i okazaÅ‚o siÄ™, że chodzi o Å›w. Macieja apostoÅ‚a. KiedyÅ› faktycznie 24 lutego obchodzono zwiÄ…zane z nim uroczystoÅ›ci koÅ›cielne, jednak w koÅ„cu uznano, że kolidujÄ… one z wymogami liturgii wielkopostnej i w kolejnej reformie kalendarza liturgicznego, przeniesiono je na 14 maja. Przy okazji zwróciÅ‚am uwagÄ™ na wspominanego dzisiaj Å›wiÄ™tego o wyjÄ…tkowym imieniu Pretekstat (biskup Rouen) oraz na najzupeÅ‚niej Å›wieckiego solenizanta – Wieledroga. Nie znam nikogo o tym imieniu, ale tak sobie myÅ›lÄ™, że idealnie pasowaÅ‚oby do mego małżonka.

Dzisiejszy kolaż przedstawia dwa zdjÄ™cia z pozornie różnych bajek. Prawa część nawiÄ…zuje do pierwszego rycerskiego turnieju i przedstawia jednÄ… z pÅ‚askorzeźb na wyjÄ…tkowej urody ratuszu w Lwówku ÅšlÄ…skim, lewa część – gdyby dokumentowaÅ‚a wydarzenie sprzed siedmiu wieków – mogÅ‚aby opowiadać o caÅ‚usie dla zwyciÄ™zcy tegoż turnieju. Ja tylko przypominam, że mamy w kraju miejscowość o nazwie CaÅ‚owanie (woj. mazowieckie, pow. otwocki), którÄ… odwiedziliÅ›my przejazdem lata temu i zamierzamy tam powrócić, bo kusi nas Bagno CaÅ‚owanie. Kiedy wÄ™drowaliÅ›my tamtÄ™dy, nie byÅ‚o jeszcze kÅ‚adek nad tamtejszymi mokradÅ‚ami. Teraz można je bezpiecznie zwiedzać i podziwiać.


Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny

Dodaj komentarz:

Coraz bliżej święta

Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest gÅ‚ównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko Å›wiÄ…t”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ... <czytaj dalej>

ChcÄ… nowego porozumienia paradyskiego

Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i wspóÅ‚organizatorem ... <czytaj dalej>

Uzasadnienie inicjatywy obywatelskiej

Publikujemy UZASADNIENIE INICJATYWY OBYWATELSKIEJ na rzecz skrócenia urzÄ™dowej nazwy miasta Gorzów Wielkopolski i przywrócenia jej historycznego polskiego brzmienia – GORZÓW. WSTĘP tylko ... <czytaj dalej>

Petycja

Szanowny Panie Prezydencie, powstaÅ‚a petycja dotyczÄ…ca likwidacji podziemnego przejÅ›cia dla pieszych przez ulicÄ™ PiÅ‚sudskiego. Ja chciaÅ‚abym siÄ™ przyÅ‚Ä…czyć do tej inicjatywy, ... <czytaj dalej>

«	grudzieÅ„ 2023					»
P	W	Åš	C	P	S	N
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30	31

Wierzą, że tym razem się uda

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Nazwa jest wtórna. Najpierw co z upadkiem tego miasta, nawet jak zmienimy nazwÄ™ na Nowy Jork to gadaniem niczego dalej nic siÄ™ nie poprawi. Åšlep <czytaj dalej>

Brawo --- Krystina z Jenina ! <czytaj dalej>

):-)
Zmp <czytaj dalej>

Dobrze byÅ‚oby, urzÄ™dnicy miejscy, pÅ‚acÄ…cy naszÄ… kasÄ…, abyÅ›cie przyjrzeli siÄ™ dokÅ‚adnie pracom na Dworcowej. Terminy goniÄ…, piachu nie sypano <czytaj dalej>

Oba miasta stracÄ… na kasacji województwa. Jedyny myk jest taki, że Gorzów straci dużo mniej niz Zielona Góra, bo duzo mniej z tego województwa <czytaj dalej>